Gırtlak kanseri yani larenks kanseri baş ile boyun bölgesinde görülen kanser türleri arasında en sık karşılaştığımız vakadır. Halk arasında boyun kanseri olarak da bilinen bu kanser türünün tümöral olduğunu söyleyebiliriz. En yaygın nedeni ise tütün ürünleri kullanımı ile alkol kullanımıdır. Ancak daha farklı nedenlerle de ortaya çıkabilir. Tüm kanser türlerinde olduğu gibi larenks kanserinde de erken tanı hayati önem taşır. Bu nedenle özellikle alkol ve tütün ürünlerini kullananlar belirtiler hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
Gırtlak, boğaz bölgesinde yer alır ve nefes ile yemek borusunu ayırır. Ses üretiminin yapıldığı gırtlak, solunum sisteminin de önemli bir parçasıdır. Yutma refleksinde de önemli bir rol oynar çünkü yutma sırasında gıdanın nefes borusuna kaçmasını engeller. Bu bölgede kötü huylu tümör oluşumu ise gırtlak kanseri olarak adlandırılır. Bu kanser genellikle gırtlağın glottis bölgesinde meydana gelir ancak daha farklı bölgelerde de oluşması mümkündür.
Yazı İçeriği
Gırtlak Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Larenks kanserinin nedenleri tam olarak bilinemiyor olsa da bazı risk faktörlerinin gırtlak kanseri üzerinde etkili olduğu tespit edildi. Bu risk faktörleri arasında en önemli olanı tütün ve alkol kullanımıdır ve diğer risk faktörlerini de şu şekilde sıralamak mümkündür:
Alkol ve Tütün Ürünleri Kullanımı
Alkol ve tütün ürünlerinin kullanılması sadece gırtlak kanserinin değil pek çok kanserin temel nedeni ve en önemli risk faktörüdür. Bu ürünlerin kullanımı ne kadar fazlaysa risk oranının da o kadar yükseldiği biliniyor. Yapılan bazı araştırmalar, günde 25 adet olmak kaydıyla 30 yıl tütün ürünleri kullanan birinin bu kansere yakalanma riskinin 40 kat daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Uzun yıllar düzenli olarak alkol kullananlar için de gırtlak kanseri riskinin 3 kat daha fazla olduğu biliniyor. Tütün ürünleri kullanılmasa bile dumanına sürekli maruz kalanlar da risk altındadır.
Cinsiyet
Erkeklerde bu kansere yakalanma riskinin kadınlara nazaran 5 kat daha fazla olduğu söylenebilir. Dolayısıyla cinsiyet de risk faktörlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Ancak bu durum kadınlarda söz konusu kanserin olmadığı anlamına gelmez. Sadece erkeklerde daha yaygın olan bir kanser çeşididir.
Genetik
Bazı kanser türlerinde genetik unsurlar riski yükseltir ve bu kanser türleri arasında larenks kanseri de var. Ailesinde bu kansere yakalanmış birisi olanlar için risk daha fazladır.
Yaş Faktörü
Yaş faktörü önemlidir çünkü bu kanserde yaşın ilerlemiş olması, gırtlak kanseri olma ihtimalini yükseltiyor. 40 yaş altında görülme oranları çok düşüktür. Genellikle 60’lı yaşlarda görüldüğü bilgisini de aktaralım.
Beslenme
Kırmızı et tüketiminin fazla olduğu kişilerde bu kanserin gelişme riski daha yüksektir. Aynı zamanda işlenmiş gıda kızarmış gıda tüketiminin fazla olması, A ve E vitamini eksikliği de riski beraberinde getirebiliyor.
HPV virüsü
Cinsel yolla bulaşan bir virüs türü olan HPV, risk faktörlerinden biridir. Yapılan son bilimsel çalışmalar bu virüsün gırtlak kanserine de neden olabildiğini ortaya koydu.
Zararlı Maddelere Maruz Kalmak
Bir diğer risk faktörü de vücudun bazı zararlı maddelere maruz kalmasıdır. Özellikle kimyasal maddelere maruz kalmak, maalesef kanser riskini güçlendiriyor. Bu maddelere ise şu örnekler verilebilir:
- Kurum
- Kömür tozu
- Talaş
- Boyadan çıkan duman
- Nikel
- Formaldehit
- Sülfürik asitten çıkan sis
- Asbest
- İziopropil alkol (bazı temizlik maddelerinde bulunur)
Gırtlak Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Hastalarda gırtlak kanseri belirtileri ortaya çıktığında bu semptomlar kesinlikle ciddiye alınmalı ve en kısa zamanda doktora başvurulmalıdır. Yaygın görülen belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz, hemen göz atarak bu konuda bilgi sahibi olmalısınız.
Uzun Süren Ses Kısıklığı
Özellikle 3 haftadan daha uzun süre devam eden ses kısıklığının çok yaygın bir belirti olduğunu aktaralım. Burada önemli bir detaydan da söz etmeliyiz, ses kısıklığı sadece kanserden kaynaklanmaz. Gırtlak bölgesinde meydana gelen iltihaplanma, çok fazla bağırmak, tütün ürünleri kullanımı, reflü, alerji de ses kısıklığına neden olur. Aynı zamanda burun akıntısı, tiroit sorunları, yaşın ilerlemiş olması da ses kısıklığının nedenleri arasındadır. Eğer ses kısıklığı ile birlikte ani ses tonu değişimleri de varsa bu durumda kanserden şüphelenilebilir.
Yutmakta Güçlük Çekme
Hastalar yutmakta yaşanan güçlüğü farklı şekilde ifade edebiliyor. Boğaza yapışmış bir gıda kırıntısı hissi, yemekleri tamamen yutamıyor olmak, yutma sırasında ağrı ya da yanma hissinin olması bu grupta ele alınır. Aynı zamanda yemeğin boğaza yapışıyormuş gibi hissedilmesi de yutma güçlüklerinden biridir. Elbette yutma güçlükleri pek çok farklı nedenden de kaynaklanabilir.
Ani Kilo Kaybı
Pek çok kanserde olduğu gibi gırtlak kanseri durumunda da hasta ani bir şekilde kilo kaybetmeye başlar. Bu belirti, ilerleyen evrelerde kendini gösteriyor. Kısa süre içerisinde 5 kg kilo kaybetmek, ileri evre kanserlerde sık rastlanan bir durumdur.
Nefes Darlığı
Hırıltılı bir şekilde nefes alıp vermek ve nefes darlığı çekmek, bu kanserin semptomlarından biridir. Özellikle bu sorunun kısa zamanda ilerleme kaydetmesi gırtlak kanserini düşündürür.
Boğazda Yumru Hissetme
Belirtilerden biri de hastaların boğazında sürekli olarak bir yumru ya da şişlik hissediyor olmasıdır.
Aynı zamanda hastalarda bu semptomlar da görülebiliyor:
- Halsiz hissetme
- Ağızda kötü koku olması
- Kulakta ağrı olması
Belirtilerden sadece birini yaşıyor olsanız bile zaman kaybetmeden doktora başvurmanız önemlidir ve erken tanının hayat kurtardığını, bunun da ancak belirtileri ciddiye almakla mümkün olabileceğini unutmamalısınız.
Gırtlak Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Erken teşhis, gırtlak kanseri tedavisinde son derece önemli kazanımlar sağlar. Nasıl tanı konduğu konusunda şu bilgileri iletebiliriz:
Muayene
Muayene, önemli bilgiler elde edilmesini sağlar. Hastanın alkol ve tütün ürünleri kullanıp kullanmadığı, beslenme ve yaşam tarzı hakkında doktor bilgi alır ve risk unsurlarını değerlendirir. Boğazda yumru şeklinde şişlik olup olmadığı gibi bazı bulguların mevcudiyeti de muayene esnasında incelenir. Ancak tek başına muayene ile tanı konamaz, görüntüleme tetkiklerine de ihtiyaç duyulur.
Nazendoskopi
Boğaz ve gırtlağın çok daha iyi incelenebilmesi için uygulanan bir endoskopi türüdür. Uç kısmında küçük ışıklı bir kamera bulunur ve esnek bir tüp ile hastanın burun deliklerinden gırtlak bölgesine ulaşılır.
Laringoskopi
Eğer nazendoskopi ile gırtlak yeterli oranda incelenemezse devreye bu işlem girer. Şüpheli oluşumların belirlenmesi durumunda da uygulanır ve gırtlak kanseri tanısı konmasında oldukça önemlidir. Laringoskop işleminde daha uzun bir endoskop kullanılır. Ayrıca bu işlem burun deliklerinden değil ağızdan uygulanır, çoğunlukla genel anestezi altında yapılır.
Video Laringostroboskopi
Ses tellerinde tümör gelişmesi durumunda ya da hastanın genel anestezi için uygun olmaması hainde uygulanan yöntemdir. Tedaviden önce ve sonra ses tellerinin durumunun değerlendirilmesi için de uygulanır ve yaklaşık olarak 30 dakika süren bir işlemdir.
Biyopsi
Eğer şüpheli bir oluşum tespit edilirse bir örnek alınarak patolojik incelemeye gönderilir. Sadece şüpheli kitleden bir parça değil tamamı da cerrahi operasyonla alınabilir.
Görüntüleme Tetkikleri
Tanı konması için bazı görüntüleme tetkiklerinden de faydalanılır. Bunlar, röntgen, ultrason ya da CT olabildiği gibi MR ya da PET de olabilir.
İlginizi çekebilir –> Farenjit
Gırtlak Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Öncelikle gırtlak kanseri ameliyatının birkaç farklı teknikle yapıldığını belirtmeliyiz. Bu teknikler arasından hastaya en uygun olanı seçilir.
Endoskopik Yöntemle Kısmi Gırtlak Alınması (Rezeksiyon)
Erken dönemde tanı konan hastalar için uygun bir cerrahi operasyondur. Bu ameliyat halk arasında ağız içi lazer ameliyatı gibi isimlerle de biliniyor. Ağız yolu ile uygulanan bir yöntem olması nedeniyle cilde kesi uygulanmaz ve dikiş atılmasına da gerek duyulmaz. Lazer yardımı ile gerçekleştirilen bir ameliyat olduğundan kanama diğer tekniklere göre daha azdır. Genel anestezi altında gerçekleştirilen bu ameliyatta tümörün durumuna göre kitlenin bir bölümü ya da tamamı alınabilir. Bu operasyon mikroskop altında yapıldığı için doktor tümörü tamamen görebilir.
Larenjektomi Ameliyatı
Gırtlağın gırtlak kanseri hastalığından etkilenen bölümü ya da tamamı alınır. Boyunda küçük bir kesi uygulanarak gerçekleştirilen bu ameliyat da genel anestezi altında yapılır. Bazı hastalarda kesi uygulanmadan ağız yolu ile de ameliyatın yapılması mümkündür. Hastanın solunumu için boyunda bir delik açılır ve ameliyat sonrasında da delik kapatılır. Operasyon sonrasında geçici olarak konuşma problemi yaşanabiliyor. İyileşme sonrasında bu sorun çözülür ve hasta daha rahat nefes almaya başlar.
Total larenjektomide ise gırtlağın tamamı alınır. Boğaz bölgesine yine bir delik açılır ancak delik kalıcı olur. Bu operasyondan sonra hasta sesini kalıcı olarak kaybeder. Konuşma cihazı kullanılması gerekir. Aynı zamanda hastada tat alma, yutkunma ve koku alma problemleri de yaşanabilir.
Boyun Diseksiyon Ameliyatı
Bu ameliyat gırtlak kanseri hastalığının boyundaki lenf bezlerine yayılması durumunda uygulanır. Bu nedenle ameliyatta lenf bezlerinin bir kısmı ya da tamamı çıkarılabilir. Aynı zamanda kas, sinir ve komşu dokuların çıkarılması da gerekebilir. Her hasta için uygun bir ameliyat tekniği değildir ve bunun nedeni de yan etkileridir. Kulakta uyuşma, alt dudakta hareket kaybı gibi bazı yan etkiler ortaya çıkabilir.
Gırtlak Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?
Genel olarak gırtlak kanseri tedavisinin hastaya, kanser türüne ve kanserin kaçıncı evresinde olduğuna bakılarak karar verilir. Aynı zamanda tümörün hangi boyutta olduğu da tedavinin belirlenmesinde dikkate alınan bir unsurdur. Tedavi prosedürlerini ise 3 başlıkta incelemek mümkündür.
Cerrahi Tedavi
En sık kullanılan tedavi yöntemi olduğunu belirtmeliyiz. Erken dönemde tanı konan hastalarda cerrahi yöntem ile gayet başarılı bir tedavi uygulanabiliyor. Erken dönemde gırtlak kısmi olarak alınıyor ve geç dönemde de tamamının alınması gerekebiliyor. Ameliyatlar farklı tekniklerle yapılabiliyor.
Radyoterapi
Bu tedavide ise yüksek frekanslı ışınlar kullanılıyor ve amacı ise kanser hücrelerinin öldürülmesi oluyor. Tümörlerin küçülmesi sağlanıyor ve tedavi kapsamında radyasyon ışınlarının boyuna dışarıdan bir cihaz yardımı ile verildiğini söyleyebiliriz. Her gün belirli bir dozda radyasyon verilmesi gerekiyor.
Kemoterapi
İleri evre olan gırtlak kanseri durumunda uygulanan kemoterapi tedavisi de yaygın şekilde tercih ediliyor. Çoğunlukla ameliyatın ardından kanserin tekrarladığı hastalarda uygulandığını söyleyebiliriz. Bazı hastalarda ise radyoterapi ile birlikte uygulanması da gündeme gelebiliyor.
Gırtlak Kanseri Ölümcül Müdür?
Maalesef gırtlak kanseri ölümcül hastalıklardan biridir. Ancak her hastanın mutlaka hayatını kaybedeceği şeklinde de düşünülmemelidir. Hastaların tedavi ile yaşam süresi uzatılabiliyor. Hastalığın kaçıncı evrede olduğu, hastanın tedaviye verdiği yanıt gibi unsurlar yaşam süresinde belirleyici oluyor.
Gırtlak Kanseri Tedavi Edilir Mi?
Elbette gırtlak kanseri tedavi edilebilir. Günümüzde oldukça etkin tedavi yöntemleri uygulanıyor ve hastaların büyük bölümünde tedavide başarı sağlanıyor.
Gırtlak Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
- Alkol ve tütün ürünleri kullanımı gırtlak kanseri nedenlerinden biridir ve bu nedenle derhal bırakılmalıdır.
- Meyve ve sebze ağırlıklı beslenilmesi, vücudun A ve E vitamini ihtiyacının karşılandığından emin olunması gerekir.
- HPV aşısı olunmalıdır.
- Kırmızı et tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır.
Gırtlak Kanseri Nasıl Anlaşılır?
Kişinin kendi kendine gırtlak kanseri olduğunu anlaması mümkün değildir. Sadece belirtiler hasta tarafından dikkate alınarak doktora başvurulduğunda gerekli incelemeler yapılır. Tetkikler ve muayene sonuçlarına göre tanı konur. Fiziki doktor muayenesi önemlidir ve muayene ile birlikte hastanın yaşadığı şikayetler hakkında da doktorunu bilgilendirmesi gerekir.
Doktor tarafından talep edilen tetkiklerin de yapılması ile birlikte tüm sonuçlar bir arada değerlendirilir. Ardından hastaya bu kanserin tanısı konarak en uygun tedavi seçenekleri doktor tarafından değerlendirilir. Hem kanserin evresine ve türüne hem de hastanın genel sağlık durumuna en uygun olan tedavi prosedürü uygulanır.
Bilginiz olsun –> Geniz eti ameliyatı
Gırtlak Kanseri İlk Belirtileri Nelerdir?
İlk evre gırtlak kanseri belirtileri ses kısıklığı, nefes alma zorlukları, boğaza yabancı cisim takılmış hissi olarak sıralanabilir.
Gırtlak Kanseri Son Evre Belirtileri
Son evre gırtlak kanseri durumunda nefes darlığı, hırıltılı bir solunum ve öksürük gibi belirtiler gözlemlenir. Ses telleri dışında daha farklı bölgelerde de tümör oluşumu meydana gelmiş olabilir ve buna bağlı çeşitli semptomlar da yaşanabilir.
Gırtlak Kanserinden Kurtulan Var Mı?
Öncelikle gırtlak kanseri tedavi edilebilen bir kanser çeşididir. Kişinin bu kansere yakalanması, mutlaka hayatını kaybedeceği anlamına gelmez. Ancak erken tanının bu konuda büyük bir önem taşıdığını da belirtmek gerekir. Erken teşhis edilmemiş olsa bile gırtlak kanseri tedavisinden sonra hastaların yaşama devam etmesi mümkündür. Bu konuda istatistiksel verileri içeriğimizin son kısmında görebilirsiniz.
Sigara İçmeyen Biri Gırtlak Kanseri Olur Mu?
Sigara içmeyen birinin asla gırtlak kanseri olmayacağını belirmek mümkün değildir. Hastaların % 95’inin sigara içtiği, % 5’inin ise içmediği yapılan bazı araştırmalarda tespit edildi.
Gırtlak Kanseri Ameliyatı Zor Mudur?
Elbette gırtlak kanseri nedeniyle yapılan ameliyatlar çok basit operasyonlar değildir. Hastaların iyileşme döneminde bir miktar zorlanabildiklerini belirtebiliriz. Ancak deneyimli bir cerrahın tercih edilmesi, doktorun öneri ve uyarılarının dikkate alınması ile gırtlak kanseri ameliyatı sonrası süreç daha konforlu atlatılabilir.
Genç Yaşta Gırtlak Kanseri Olur Mu?
Araştırmalara göre gırtlak kanseri başlama yaşı ortalaması erkeklerde 66 ve kadınlarda da 63 olarak belirlendi. Çoğunlukla 40 yaş üzerinde görülen bir kanser türü olsa da genç yaşta görülme olasılığı da bulunuyor.
Gırtlak Kanseri Kan Tahlilinde Belli Olur Mu?
Sadece kan tahlili yapılarak gırtlak kanseri tanısı konması mümkün değildir. Elbette kan analizleri son derece önemli veriler elde edilmesini sağlar. Ancak farenks kanserini doğrudan tespit eden bir kan tahlili bulunmuyor. Bu nedenle kan testi ile birlikte diğer tetkiklerin de yapılması gerekir.
Merak edenler için –> Bademcik ameliyatı
Gırtlak Kanseri Ölüm Oranı Nedir?
Bu sorunun yanıtı için gırtlak kanseri tedavisi uygulanan hastaların tedavi sonrasında 5 yıl hayatta kalma oranlarının göz önünde bulundurulması gerekir. Bu oranlar, hastalığın kaçıncı evrede tespit edildiğiyle de yakından ilgilidir. Evreleri ve tedavi sonrası 5 yıl hayatta kalma oranlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- evre: % 90
- evre: % 70
- evre: % 60
- evre: % 40
Elbette bu istatistikler bir fikir verir ancak sadece istatistiklere bakarak hastanın yaşam süresine dair bir tahminde bulunmak doğru olmayacaktır. Ayrıca gırtlak kanseri nüksedebilen bir kanser türü olduğundan hastaların tedavi sonrasında düzenli kontrollerini aksatmamaları büyük bir önem taşır. Larenks kanseri hakkında merak ettiğiniz diğer konuları ve sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Tıkla öğren –> Dil bağı
Detaylı bilgi için bizlere ulaşabilirsiniz.
Tel: 0505 581 19 45
Mail: [email protected]
