Tükürük bezi ameliyatı çeşitli rahatsızlıkların giderilmesine yönelik olarak gerçekleştirilen operasyonlardır. Farklı tedavi metotları ile başarı elde edilemeyeceği durumlarda devreye cerrahi müdahalenin girmesi gerekir. Baş ve boyun bölgesinde yerleşmiş olan tükürük bezleri ürettiği tükürük salgısı ile sindirime yardımcı olur. Tükürük salgısı, sindirimi destekliyor olmakla birlikte ağız, boğaz, gırtlak ve burun boşlukları için gerekli nemi de sağlar. Bir diğer görevi de enfeksiyona yol açabilen çeşitli mikroorganizmalara karşı bir savunma sistemi oluşturmasıdır.
Özel kanallar ile bağlı olduğu ağız, boğaz, burun, sinüs gibi bölgelere bu salgının ulaşması mümkün olur. Yüz bölgesinde sağ ve solda üçer tane olmak kaydıyla altı adet büyük tükürük bezi bulunuyor. Bununla birlikte mukoza içerisinde de yüzlerce küçük yani mikroskobik boyutta tükürük bezinin olduğunu belirtmeliyiz. Kimler için tükürük bezi ameliyatı uygundur, ameliyat öncesi ve sonrası süreçte neler olur, hastaları neler bekliyor gibi konuları da ele alacağız. Ancak öncesinde tükürük bezlerinin konumundan ve ne işe yaradığından söz etmek gerekir.
Major tükürük bezleri şöyledir:
- Parotis (Kulak önündedir)
- Submandibular (Çene altındadır)
- Sublingual (Dil altındadır)
Sıraladığımız bu tükürük bezleri her iki tarafta birer tane olarak konumlanmıştır ve toplamda 6 adettir. Tükürük bezlerinin günde yaklaşık 1000 cc – 1500 cc arasında tükürük salgısı ürettiğini de ekleyelim.
Yazı İçeriği
Tükürük Bezleri Ne İşe Yarar?
Sizlere tükürük bezi ameliyatı hakkında merak edilen konuları aktarmadan önce bu önemli bezlerin ne işe yaradığı konusunda birkaç bilgi vermek isteriz.
- Ağız bölgesini dezenfekte eder.
- Ağız ile geniz bölgesinin bakterilere, virüslere karşı koruma altına alır.
- Sindirim sürecinin başlamasını sağlar ve sindirime destek olur.
- Bağışıklık sisteminin korunmasını sağlar.
- Ağız boşluğunun kurumasını engeller.
- Tüketilen gıdaların ısısını ayarlar.
- Gıdaların dokusunda yumuşama olmasını sağlar ve böylelikle yutma eylemini de kolaylaştırır.
Tükürük Bezi Hastalıkları Nelerdir?
Maalesef tükürük bezleri de vücudun pek çok organı gibi hastalıklara yakalanabiliyor. Bu gibi durumlarda tercih edilen tedavi yöntemlerinden biri de tükürük bezi ameliyatı oluyor.
Enfeksiyon
Tükürük bezi hastalarından ilki enfeksiyondur. Enfeksiyon durumunda yüzün iki tarafında parotis bezlerinde şişmeler de meydana gelir. Hastanın ağzını açması zorlaşır. Tükürük bezi enfeksiyonu durumunda ortaya çıkan belirtiler şu şekildedir:
- Yanakta ve çene altında ağrılı şişlik meydana gelmesi
- Ağızdan kötü koku gelmesi
- Ağız bölgesinde akıntı
- Yüksek ateş ve titreme
- Halsiz ve yorgun hissetme
- Baş ağrısı
- Kaslarda ve eklemlerde ağrı olması
- İştahta azalma
Elbette tükürük bezi enfeksiyonundan kaynaklanan bu belirtiler hastalar tarafından ciddiye alınmalı ve en kısa zamanda doktora başvurulmalıdır.
Tükürük Bezi Taşları
Çoğunlukla çene altı tükürük bezlerinde meydana gelen bu rahatsızlık, gut hastalığına bağlı olarak da ortaya çıkabiliyor. Aynı zamanda tükürük salgısında azalma, tükürük salgısının pH değerinde dengesizlik olması gibi durumlarda da tükürük bezi taşları oluşabiliyor. Söz konusu rahatsızlık sık görülen bir problemdir.
Tükürük Bezi Tümörleri
Tümörler ise çoğunlukla kulak önü tükürük bezlerinde ortaya çıkar. Ancak her tükürük bezi tümörünün kötü huylu olduğunu da söylemeyiz. Son araştırmalara göre bu tümörlerin sadece % 20’sinin kötü huylu olduğu anlaşıldı. İyi huylu tükürük bezi tümörleri pleomeorfik adenom ve Warthin olarak adlandırılan tümörlerdir. Sık görülen kötü huylu tümör ise mukoepidermoid kanseri oluyor. Tükürük bezi tümörünün ya da tükürük bezi taşlarının tedavisinde tükürük bezi ameliyatı tercih edilir.
Tükürük Bezi Ameliyatları Hangileridir?
Öncelikle tükürük bezi ameliyatı operasyonunun yapılmasının en sık nedeni tümörlerdir. Aynı zamanda tükürük bezi taşlarının temizlenmesi için de uygulanabilecek tek tedavi seçeneğinin ameliyat olduğunu eklemeliyiz. Tükürük bezlerinde enfeksiyon gelişmesi durumunda ise ilaç tedavisi prosedürü uygulanır. Eski dönemlerde tükürük bezi ameliyatı kapsamında b bezlerin tamamı alınıyor ve vücuttan tahliye ediliyordu.
Fakat günümüzde çok daha farklı bir ameliyat prosedürü uygulanıyor. Özellikle nitelikli tanı tekniklerinin de yardımı ile tükürük bezlerinde sadece mevcut problemin tedavisine yönelik bir cerrahi operasyon prosedürü izlenebiliyor. Elbette bu ameliyatlar, uygulama alanına göre farklılık gösteriyor ancak temel amacın mevcut problemin ortadan kaldırılması olduğunu söyleyebiliriz. Sorunun giderilmesine yönelik olarak tercih edilen ameliyat teknikleri de değişebilir.
Parotis Cerrahisi (Kulak Önü Tükürük Bezi Ameliyatı)
Kulak önü tükürük bezi ameliyatı parotis cerrahisi olarak adlandırılıyor. Bu ameliyatın son derece önemli olduğunu, titizlikle gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtelim. Nedeni ise içinden yüz sinirinin geçmesidir. Hastalarda tedirginliğe neden olan bir operasyon olması da bu yönünden kaynaklanır. Ancak doğru ve nitelikli tanı konması, alanında uzman ve deneyimli bir hekimin tercih edilmesi durumunda ameliyatın son derece başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi de mümkün olur.
Elbette bu operasyonda da bazı komplikasyon riskleri bulunur. Deneyimli hekimlerin tercih edilmesi halinde komplikasyon riskinin minimum düzeye çekilmesi mümkün olacaktır. Operasyon, genel anestezi altında uygulanır ve kulak önü tükürük bezi ameliyatı kapsamında kulağın ön kısmından çene bölgesinin alt kısmına kadar bir kesi uygulanması gerekir. Bu keşiden tükürük bezine erişilir. Operasyon sırasında tıbbi görüntüleme sistemlerinden de yardım alınır. Böylelikle yüz sinirlerine bir hasar verilmeden gerekli müdahalenin yapılması sağlanmaya çalışılır.
Parotis cerrahisi yani kulak önü tükürük bezi ameliyatı tümörün tükürük bezlerinin tamamını kaplamış, sarmış olması durumunda da yüz sinirlerine zarar vermeme odaklı olarak gerçekleştirilir. Operasyonda gerekli müdahaleler yapıldıktan sonra dikiş ile kesi uygulanan bölge kapatılır ve bir dren yerleştirilir. Hastalar ameliyat sonrasında doktorun önerdiği ilaçları muntazam şekilde kullanmalıdır. Dikişler ise çoğunlukla ameliyattan 1 hafta sonrasında alınır.
Bu operasyonun olası komplikasyonları şöyledir:
- Kanama
- Ödem
- Enfeksiyon
- Alerjik reaksiyon
- Anesteziye bağlı komplikasyonlar
- Kulak memesinde his kaybı olması
- Yüz sinirinde geçici ya da kalıcı hasarlar oluşması
İlginizi çekebilir –> Tükürük bezi taşı
Submandibuler Cerrahisi (Çene Altı Tükürük Bezi Ameliyatı)
Bu operasyonun da genel anestezi altında yapıldığını belirtelim. Çenenin alt kısmına bir kesi uygulanarak gerçekleştirilen çene altı tükürük bezi ameliyatı bu bölgeden tükürük bezlerine ulaşılmasını amaçlar. Gerekli müdahale yapıldıktan sonra dikiş atılır ve dikişler de iyileşme süresine bağlı olarak 1 hafta – 10 gün içerisinde alınır. Submandibuler cerrahisi komplikasyonlarını ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Enfeksiyon
- Kanama
- Dil organında hareket kısıtlılığı olması
- Yüz bölgesinde sinir hasarlarının oluşması
- Ödem
- Anesteziye bağlı komplikasyonlar
- Alerjik reaksiyonlar
- Yüzde asimetri oluşması
Tükürük Bezi Ameliyatı Öncesi Süreç
Hastaların tükürük bezi ameliyatı öncesinde alkol ve tütün ürünleri kullanımını bırakması gerekir. İlaç kullanan hastalar ise kullandıkları ilaçlar ve rahatsızlıkları hakkında mutlaka doktora bilgi vermelidir. Bazı ilaçların değiştirilmesi ya da geçici olarak kullanımına ara verilmesi gerekebilir. Ameliyat öncesinde gıda sınırlaması bulunmuyor ancak belirli bir süre öncesinde gıda alımının kesilmesi gerekir.
Merak edenler için –> Tükürük bezi iltihabı
Tükürük Bezi Ameliyatı Sonrası Süreç
Hastalar tükürük bezi ameliyatı sonrasında bir süre klinik ortamda istirahat etmelidir. Bu sırada komplikasyon risklerine karşı hastanın gözlem altında tutulması da sağlanır. Operasyonun ardından çeşitli komplikasyon risklerinin azaltılması için ilaç kullanımı da gerekir.
Tükürük Bezi Ameliyatı Kimler İçin Uygun Değildir?
Şeker hastalığı, yüksek tansiyon hastalığı, kalp problemleri olan hastaların ve hamile olanların buameliyatı olması sakıncalıdır. Tükürük bezleri, hastalıkları ve tedavisi hakkında sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Okumanızda fayda var –> Tükürük bezi tümörü
