Vücudun travmalara en açık olan bölgesi çene ve yüzdür. Darp, trafik kazası, düşme ya da çarpma gibi nedenlere bağlı olarak çene ve yüz bölgesinde kolaylıkla yaralanmalar oluşabiliyor. Bu yaralanmalar bazen sadece yumuşak dokularda olurken bazen de kemiklerde kırıklar ya da çatlaklar şeklinde olabiliyor. Yaralanmaların tedavi edilmesi için de kimi zaman cerrahi müdahalelere başvurulması gerekiyor.
Yüz bölgesinde yukarıdan aşağı doğru şu kemik yapılar mevcuttur:
- Frontal kemik (Alın kemiği)
- Orbita (Göz küresi kemikleri)
- Zigoma ve arkı (Elmacık kemiği ve uzantısı)
- Maksilla (Üst çene kemiği)
- Mandibula (At çene kemiği)
Elbette bu kemiklerin her birinde meydana gelen kırıklar, farklı cerrahi müdahaleler ile tedavi edilmelidir. Travmalar sonrasında kırık kemiklere ne kadar erken dönemde müdahale edilirse o kadar iyi olur. Kırıkların mutlaka uygun görüntüleme yöntemleri ile incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekir. Sonrasında kırık onarımı için ameliyatta nasıl bir yol izleneceği belirlenir ve dolayısıyla tedavi de hastaya göre planlanarak gerçekleştirilir.
Yüz bölgesinde meydana gelen kemik kırıklarında kısaca BT olarak adlandırılan bilgisayarlı tomografi yönteminden faydalanılır. BT ile kırıkların durumu daha net bir şekilde ele alınabilir. Kimi zaman özellikle alt çeneyle ilgili problemler olduğunda panoramik film ile görüntüleme yöntemlerine de ihtiyaç duyulabilir. Kırığın mevcut olmasıyla birlikte deplase olması yani yerinden oynaması gibi durumlarda cerrahi müdahalenin olası en kısa zamanda yapılması önem taşır.
Yazı İçeriği
Yüz Kemiği Kırıkları Nelere Yol Açabilir?
Yüz kemiklerinde kırık olması, cerrahi müdahale ile onarılmasını gerektirir ve kırığın mevcut olması zaten ameliyat kararı için başlı başına yeterli bir unsurdur. Aynı zamanda bu kemiklerdeki kırıklar daha farklı sorunlara da neden olabilir. Yüzde şekil bozukluklarına, göz hareketlerinde kısıtlamalar olmasına sebebiyet verebildiği gibi bu kemik kırıkları yumuşak dokulara ve kaslara da zarar verebilir. Kırığın hangi emik ya da kemiklerde olduğu, kırığın boyutu ve hangi dokuları, organları etkilediğine bağlı olarak ortaya çıkabilen sorunlar da değişiklik gösterir.
Bazı yüz kemiği kırıkları çenede işlev kaybına yol açabiliyor. Konuşma fonksiyonlarında azalma ya da bozulmalar olmasına neden olabilir. Hatta bazı hastalarda solunum problemlerine bile neden olabilmesi, yüz kemiği kırıklarının önemini daha net ortaya koyuyor. Bu kemiklerdeki kırıklar onarılmazsa zamanla kendiliğinden kaynayabilir. Ancak hatalı kaynamasına bağlı olarak yaşanan söz konusu problemlerin kalıcı hale gelmesi de gözlemlenebilir. Bu nedenle kemiklerde kendiliğinden kaynama başlamadan önce rekonstruktif estetik operasyonların gerçekleştirilmesi gereklidir.
Yüz Kemiği Kırığı Ameliyatı Nedir?
Kaza geçirmek, yüz bölgesine darbe almak ve travmalar nedeniyle alt ve üst çene kemiğinde, burun ve elmacık kemiklerinde ya da göz çukuru kemiklerinde kırılmalar olabiliyor. Kimi zaman kemik kırıkları yüzün sadece bir bölgesinde meydana geliyor. Ancak kimi zamanda yüzde birden fazla sayıda kırık oluşabiliyor. Bu kırıkların onarılması ve doğru şekilde kaynaması için gerekli şeklin yeniden kazandırılması için gerçekleştirilen cerrahi müdahaleler ise ‘yüz kemiği kırığı ameliyatı’ olarak adlandırılır.
Ameliyatın ne zaman yapılması gerektiğine ise hastanın durumu dikkate alınarak doktor tarafından karar verilir. Öncelik ise hastanın yaşamsal fonksiyonlarının yerine getirilmesidir. Özellikle travma alınması, baş, göğüs kafesi ya da batın bölgelerinde acil tedavi gerektiren bir sorunun olması gibi durumlarda öncelikle bu problemlerin giderilmesi amaçlanır. Sonrasında ise yüz kemiklerinin onarımı için cerrahi müdahale planlaması gerçekleştirilir.
Yüz Kemiği Kırıkları Nasıl Onarılır?
Ameliyatlarda uygulanan her müdahalenin aynı olması beklenmemelidir. Çünkü kemik kırıkları ve travmalar kendine özgü nitelikler taşır. Buna bağlı olarak cerrahi prosedürler de tamamen hastaya özgü olarak belirlenir. Ameliyatlarda temel amaç hastanın estetik anlamda da görünümünü iyileştirmek ve aynı zamanda fiziksel anlamda kırıktan kaynaklanan sorunu ortadan kaldırmaktır. Yüz kemiklerindeki kırıklar meydaniyle meydana gelen bazı fonksiyon azalmalarını gidermek de ameliyat hedefleri arasında yer alır. Kimi zaman hastanın ihtiyaçları da dikkate alınarak tek bir ameliyatta birden fazla teknik de uygulanabilir.
Cerrahi müdahale sırasında kırık hatları doğru yere oturtulur ve yerinde kalması sağlanır. Bu sayede hatalı kemik kaynamalarının önüne de geçilmiş olur. Operasyonda kemiklerin doğru yere oturtulması ve sabitlenmesi için titanyum plaklar, vida sistemleri kullanılabilir. Elbette kemik kırığının olduğu yere göre kullanılan bu materyaller de değişebilir. Bazı vida türleri belirli bir süre boyunca yüzde kalır ve sonrasında çıkarılır. Bazılarının ise ömür boyunca kalması gerekir. Bazı kemik kırıklarında kemik kaybı da söz konusu olabiliyor. Bu gibi durumlarda vücudun farklı bir bölgesinden alınan kemikler ile kemik kaybının meydana gelmesinden kaynaklanan sorun giderilir.
Yüz Kemiği Kırıklarının Oluşum Nedenleri Ve Tedavisi
Yaygın şekilde meydana gelen yüz kemiği kırıklarının hangileri olduğunu be nasıl tedavi edildiğini kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:
Frontal Kemik Kırıkları
Alın kemiği kırıklarının yaygın nedeni travmalardır. Çoğu zaman ek tıbbi sorunları da beraberinde getiren bu kırıklar pek çok farklı biçimde olabilir. Alın kemiğinin sadece dış tabakasını içeren kırıklarda saçlı deri içerisinden girilerek kemiğin düzeltilmesi sağlanabilir. Titanyum plak vidalarla da müdahale yapılması gerekebilir. Kemiğin iç tabakasında parçalı kırıklar varsa ameliyata beyin cerrahisi ile birlikte girilmesi gerekir.
Orbita Kırıkları
Göz küresi kırıklarında gözle ilgili değişiklikler de meydana gelebilir. Çift görme, bakış kısıtlılığı gibi çeşitli görme sıkıntıları yaşanabilir. Bu operasyon genellikle göz kapaklarının içinden yapılan kesilerle kemiğe ulaşılması prosedürüyle gerçekleştirilir. Kemik kaybı varsa kemik grefti ya da medpor maddeler ile onarım sağlanır.
Zigoma Kırıkları
Elmacık kemiği kırıkları ikiye ayrılır. Bunların ilki kemiğin ana gövdesinin kırığı ve diğeri de kulak önüne doğru uzanan kemikte kırık olmasıdır. Ameliyatta göz kapağı içinden ya da ağız içerisinden kemiğe ulaşılır ve gerekli müdahale yapılır. Ancak kimi zaman daha basit bir müdahale ile sorunun çözülmesi mümkün olur ve bu durumda saç içinden 2 cm kesi uygulanarak ameliyatın yapılması mümkün olur.
Maksilla Kırıkları
Üst çene kırıkları ise 3’e ayrılır. Bunlar LeFort 1, 2 ve 3 şeklinde adlandırılır. Ameliyatta cerrahi kesi ağır içerisinden yapılır ve kemik titanyum plak vidalar ile tespit edilebilir. Bu ameliyatta çenenin doğru şekilde kapanması da hedeflenir ve bu nedenle alt ve üst çenenin bir süreliğine tıbbi materyaller ile birbirine bağlanması da gerekebilir.
Merak edenler için –> Alın ve kaş botoksu
Mandibula Kırıkları
Kırığın bulunduğu bölgeye bağlı olarak ameliyatta uygulanan prosedürler değişebilir. Çene eklemine yakın olan bölgelerde meydana gelen kırıkların onarımı daha zorlu bir süreci gerektirir. Çene eklemine yakın olmayan kırıklarda ise ağız içinden yapılan kesilerle kırık segmentlerin yerinin doğru şekilde ayarlanması ve sabitlenmesi sağlanır. Bu operasyon sonrasında da alt ve üst çenenin lastiklerle birbirine bağlanması gerekebilir. Lastikler 2 ya da 3 hafta kadar kalmalıdır. Böylelikle çenenin doğru şekilde kapanması ile birlikte iyileşme sürecinin yaşanması hedeflenir.
Yüz kemiği kırıklarında iyileşme süresi oldukça değişkendir. Hangi kemikte nasıl bir kırık olduğu, ameliyat ile nasıl bir müdahale yapıldığına bağlı olarak iyileşme süresi farklılaşabilir. Yüz kemiği kırıkları ile ilgili sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
İlginizi çekebilir –> Yüz dudak ve dil cerrahisi